در قرن نوزدهم تحولی در فهم مکانیزم اجتماع صورت گرفت. در سلسله مباحث اجتماعی از جمله چگونگی تغییر جوامع از حالات ابتدایی به جوامع پیچیده و پیشرفته کنونی، نقش چند مؤلفه حیاتی شناخته شد. تحقیقات گسترده زمین شناسی، باستان شناسی، فیزیولوژی و علوم مرتبط در قرن بیستم ادعای جامعه شناسانۀ مارکسیستهای اولیه را تاکید کرد. فردریک انگلس (یار و همکار کارل مارکس) در مطالعات خود به این نتیجه رسید که «کار اجتماعاً مفید» انسان دلیل اصلی تکامل بوده است. کار انسان دارای خصلت اجتماعی است. از آنجا که انسان تنها قادر به برطرف کردن تمامی نیاز های خود نبوده است، جامعه ضرورت می یابد.